A
ng sunodsunod nga pag¬usig sa iro inubanan sa katugnaw sa hangin sa Macalajar Bay nga mihampak sa kabanikanhan sa Misamis Oriental maoy nakapukaw sa pagkatulog ni Nong Loloy. Migawas dayon siya aron susihon ang padayong pag-usig sa iyang iro, apan mihunong ra kini pagkataod-taod unya miduol kaniya nga nagkitoy-kitoy sa iyang ikog nga morag nag-ingon nga, “Okey ra amo, walay problema. Ayaw na lang disturboha si Putot” unya dayong lubog sa iyang iro diha sa iyang tiilan. Mitan-aw siya sa palibot, sa kalubihan. Gikulbaan siya basin naay tawong milabay.
“Ah, basin baboy ‘to o kaha ilaga nga gigukod sa iring,” matod pa ni Nong Loloy. “Maayo pa ablihan nako ‘ning radyo, ‘di na man ‘ko katul’gon og balik,” dugang niya.
“Flash report, munisipyo sa Claveria ang giatake sa gibana-banang 40 ka mga NPA kaganinang alas tres sa kahapunon. Sumala pa sa mga residente didto duha ang patay kay nakadagan ang mga pulis. Nakuha sa mga NPA ang tanang armas didto ug gihimo na karon sa kasundalohan ang hot pursuit operation. Apan wala
Ni Ka. JC
na mahibaloi kun asa na mopaingon ang mga NPA.”
“Ah, pagka-dili basta-basta nga balita. Naa diay ang mga NPA dinhi” matod pa ni Nong Loloy. “Duol ra raba ang Claveria dinhi. Mga duha ka adlaw sa mga lumad kun lakwon. Dili lang unta sila masayop nga masa’ag dinhi, kay basin masulayan nila kun unsa kun masuko si Putot,” padayon ni Nong Loloy dayong tan-aw sa haligi diin didto gisab-ong si “Putot” usa ka ripleng carbine nga gipahawiran sa iyang amo aron bantayan ang 30 ka ektaryang kalubihan.
Usa ka kabus nga mag-uuma si Nong Loloy, ulitawong gulang. Sa iyang barug ug sa kunotong mga agtang makita na dayon ang saysentahong pangidaron. Ug mokabat na sa kawhaan ka tuig sa iyang pagka-piyado o pagka-saligando sa kalubihan ni Don Ambrosio ug bisan sa daklit nga pagtan-aw makita na dayon ang kawad-on nga iyang gipas-an; ang iyang abli ug matun-ogan inig¬kagabii sa hapit-na-matumba niyang payag maoy saksi sa kanunayng pagkutoy sa iyang tiyan. Ang trapo na sa uban, nga iyang gibiste mao na ang mosulti sa iyang miserableng pamuyo. Usa siya ka
tipikal nga saop diri sa Misamis Oriental nga dugay na’ng gipaantos sa ilang agalon.
Ang malampusong TO sa mga kauban naglanoglanog bisan pa sa kasikbit nga lungsod. Nahimo kining nag-unang giestorya¬estoryahan sa tanan. Sa kaumahan sa sentro sa baryo, sa kadalanan ug bisan pa sa mga imanan. Nahimo kining sumsoman sulod sa usa ka bulan. Mikaylap ang estorya nga mikusog ang kalihukan sa ilang dapit. Ug aduna kunoy nagsuroy¬suroy, nagpasabot karon.
Bahin kang Nong Loloy wala siya mag-apil-apil sa mga estorya. Basta ang iya, padayon lang nagkopras kay basin og palayason na hinuon siya sa iyang despotikong agalon. Ang pabalik¬balik nga pagsaka sa lubi, pagbunot, paglugit ug pag¬ganggang ug pagkahuman ihatod ngadto sa iyang amo, mao ra ang adlaw-adlaw niyang giatiman. Kay didto man sab kuno siya mangutang, busa okey na lang. Hangtod na lang siya sa bagulbol kun ma-overdraft siya inig¬kwentahay na. Kay barato kuno ang lubi.
Usa ka adlaw nabisitahan siya sa mga NPA tungod sa nadunggan nilang aduna siya’y armas. Gusto