Ký sự một ngày tham quan mỏ Bitcoin bí mật tại Tứ Xuyên

Khang Định chính là một trong những trung tâm khai thác Bitcoin lớn nhất thế giới.

Tại túp lều tre ở một quán ăn nằm giữa tỉnh Tứ Xuyên của Trung Quốc, một nồi lẩu cay đang sủi bọt trên bàn cùng với những dĩa thức ăn ngập trong dầu và ớt, một ly trà xanh và vài lon Red Bull rỗng. Nơi đây diễn ra một ngành công nghiệp bí ẩn nhất trên thế giới.

Quán ăn này nằm tại một thị trấn nhỏ, phải mất khoảng một giờ lái xe đi từ thành phố Khang Định và được bao quanh bởi những dãy núi ngoạn mục của cao nguyên Tây Tạng, mọi thứ nơi đây chìm vào màn đêm kể từ 9 giờ tối.

Một nhà máy tại Khang Định này có sức chứa hơn 10,000 siêu máy tính
Một nhà máy tại Khang Định này có sức chứa hơn 10,000 siêu máy tính giải những bài toán để sản xuất Bitcoin

Chủ đề duy nhất của bữa ăn này là tiền ảo - Bitcoin.

Khang Định chính là một trong những trung tâm khai thác Bitcoin lớn nhất thế giới và 5 người đàn ông ngồi quanh bàn này đều phụ thuộc vào nó để sinh sống.
Phương trình toán học

"Chúng tôi đã đặt chân tới Iceland, Georgia, bang Washington, Nội Mông và bây giờ chúng tôi có mặt ở đây", Ryan Xu - một doanh nhân Trung Quốc đến từ Melbourne.

Những nhà máy sản xuất Bitcoin mọc lên do nguồn thủy điện dồi dào
Những nhà máy sản xuất Bitcoin mọc lên do nguồn thủy điện dồi dào nơi đây
Bitcoin được "khai thác" bằng các siêu máy tính, các máy tính này giải quyết các bài toán khó để tạo ra tiền ảo. Các nhà đầu tư mua những thiết bị này với giá hàng nghìn đô và đem chúng vào trong các nhà máy, nơi có nguồn điện rẻ và khí hậu mát mẻ.

Xung quanh thành phố Khang Định, mật độ dân cư đông đúc cùng những dãy núi cao nằm rải rác xen lẫn các nhà máy thuỷ điện, đây là một nơi lý tưởng để khai thác đồng tiền kỹ thuật số.

"Mọi người đều nói nó là tiền ảo nhưng theo cách khác nó là một hoạt động kinh doanh sản xuất bình thường," Xu - người thường xuyên có mặt tại đây. "Bạn đầu tư những thiết bị này, tiêu thụ điện và bạn được thưởng bằng Bitcoin."

Ngoài các hoạt động đầu tư, Xu còn là giám đốc tư vấn chiến lược của Bitcoin Group. Công ty này đang cố gắng để được niêm yết trên Sàn giao dịch Chứng khoán Úc, những đã bị từ chối vì những lo ngại công ty sẽ không đủ vốn để kéo dài hoạt động trong 1 năm.

Những người đào Bitcoin đang thưởng thức nồi lẩu
Những người đào Bitcoin đang thưởng thức nồi lẩu cách nhà máy không xa
Một trong những người chung bàn, Wang Ruixi, một gương mặt khá trẻ chỉ mới 26 tuổi, anh là một đối tác của Xu và hiện đang sở hữu một nhà máy khai thác Bitcoin gần đó, với hơn 5000 siêu máy tính đang hoạt động. Bitcoin Group đang sở hữu hơn 1700 thiết bị trong số đó. Cặp đôi này cho biết mỏ này đào được khoảng $60,000 giá trị Bitcoin mỗi ngày.
Lần theo ngọn núi

Nhà máy này nằm cạnh một đập thuỷ điện tư nhân khoảng một giờ lái xe từ nhà hàng, chặng đường tới đó khá gập ghềnh so với những trục đường chính. Xu và Wang đang có ý định xây dựng thêm một nhà máy khác cùng khu vực, với quy mô khoảng 8,000 thiết bị. Trước đó 10 ngày những nhà máy này chỉ gồm những khung thép, nhưng cả 2 người đàn ông này đều khẳng định nó sẽ đưa vào hoạt động giữa tháng.

"Ngành công nghiệp này thay đổi rất nhanh", Xu nói. "Chúng tôi vẫn tìm kiếm trên thế giới nơi nào có điện rẻ nhất và chi phí thấp nhất. Ở Mỹ và châu Âu, nếu tôi thuê một máy phát điện, tôi phải trả $100 mỗi giờ. Ở Khang Định, tôi chỉ trả $100 cho mỗi tuần."

Ngồi cùng bàn là nhà đầu tư Boris Chen - người đồng hành cùng với Xu, anh đã đầu tư hơn $1,000,000 vào thiết bị đào này cách đây 2 tuần. Guo Hua, ông chủ của một nhà máy lân cận với hơn 10,000 thiết hoạt động cho công ty HaoBTC có trụ sở tại Bắc Kinh, và một người đồng nghiệp của ông, Guo Yongzhi, chỉ mới 21 tuổi. Một tình bạn thân thiết, không ganh đua, vụ lợi trong nhóm này. Tất cả đều có cổ phần trong tương lai của ngành công nghiệp này, họ hợp tác làm việc cùng với nhau.

Wang Ruixi - Ryan Xu - Boris Chen
Từ trái qua, Wang Ruixi - Ryan Xu - Boris Chen
8 năm về trước, khi Bitcoin ra đời, Wang đang học năm cuối tại trường, Guo Hua đang là thợ sửa máy ảnh, còn Xu là một quản lý tại nhà máy điện hạt nhân. Vào năm 2008, một nhân vật bí ẩn xuất bản Sách Trắng (White Paper) dưới bút danh Satoshi Nakamoto. Nó mô tả một hệ thống thanh toán điện tử peer-to-peer, trong đó tất cả giao dịch đều có thể ghi chép lại mà không cần thông qua cơ quan trung ương. Theo giải thích trong báo cáo của đại học Melbourne đính kèm thông cáo của Bitcoin Group - "thành tựu này được xây dựng bằng cấu trúc blockchain, nó trông như là một sổ cái được duy trì bởi những người tham gia."
Lật lại hồ sơ

Blockchain là công khai nhưng quyền sở hữu Bitcoin là thuộc về cá nhân, gọi là "ví" và bí mật.

Một mạng lưới các máy tính duy trì hệ thống bằng cách xác minh giao dịch thông qua việc giải quyết các bài toán mật mã. Quá trình này gọi là "khai thác" và các máy tính tham gia giải mã sẽ được thưởng bằng Bitcoin.

Khang Định là nơi có nhiều nhà máy thủy điện
Khang Định là nơi có nhiều nhà máy thủy điện và chi phí cho thiết bị điện rẻ
Lúc ban đầu tiền ảo còn chưa phổ biến, chủ yếu sử dụng như một hình thức thanh toán cho thị trường ma tuý trực tuyến Silk Road. Tuy nhiên, vào năm 2013 giá của nó đã tăng lên hơn $1000, có lúc nó sánh ngang với vàng, được quảng bá bởi các sàn giao dịch Bitcoin và công ty khai thác mỏ trên toàn thế giới. Bây giờ nó đã trở thành một trong những ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ đô la, mặc dù vẫn chưa được thông suốt quanh các tranh cãi về người tạo ra Bitcoin và đồng thời Bitcoin đang cố thoát khỏi quá khứ không tốt của mình. Bitcoin cũng bị cản trở do giá giao dịch đầy biến động, xu hướng phục hồi không chắc chắn, chẳng hạn như trong cuộc khủng hoảng nợ của Hy Lạp và hậu quả của cuộc bỏ phiếu Brexit - nhưng nó vẫn có thể quay trở lại lần nữa.

Lấy một chiếc bánh ngô màu vàng óng cạnh nồi lẩu, Xu nói Bitcoin là sẽ là một lĩnh vực tài chính như những gì mà Internet làm với ngành công nghiệp truyền thông và thông tin liên lạc.

"Mọi người vẫn sử dụng máy fax, nhưng Facebook và Twitter đã thay đổi cách mà mọi người thường giao tiếp, Bitcoin sẽ dần đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính. Nó thực sự sẽ thay đổi thế giới."
Thị trường chậm chạp

Trung Quốc là nơi sử dụng đồng tiền ảo Bitcoin nhiều nhất mặc dù quyết định của ngân hàng trung ương đã cấm các công ty thanh toán các giao dịch bằng Bitcoin. Đây cũng là nơi của các công ty khai thác Bitcoin lớn nhất thế giới và phần lớn các giao dịch hiện nay được thực hiện bằng Nhân Dân Tệ của Trung Quốc. Điều này xảy ra do việc mua bán Bitcoin không tính phí giao dịch, hấp dẫn các thương nhân. Ngoài ra còn có sự góp mặt của các nhà đầu tư đầu cơ tìm cách thoát khỏi thị trường chứng khoán chậm chạp của Trung Quốc, trong khi một số người khác tìm cơ hội đưa tiền ra khỏi đất nước nhằm phá vỡ sự kiếm soát nguồn vốn chặt chẽ từ Bắc Kinh.

Li Lin, người sáng lập và điều hành một trong những sàn giao dịch lớn nhất Trung Quốc, Huobi.com, cho biết số lượng thương nhân đã tăng ít nhất 1 triệu từ năm 2013 lên đến "vài triệu" trong khi số lượng giao dịch hằng ngày tăng gấp 5 lần đến hơn 1 tỷ Nhân Dân Tệ.

Và cũng trong lĩnh vực khai thác Bitcoin, Trung Quốc vẫn chiếm ưu thế.