ARiMR po konferencji prasowej Unii Owocowej
W odpowiedzi na zarzuty przedstawione ARiMR przez Stowarzyszenie Unia Owocowa podczas konferencji prasowej w Warszawie z 19 maja 2014 roku, Agencja przedstawia następujące oświadczenie:
ARiMR wyjaśnia, że pomoc finansowa na wsparcie rynku owoców i warzyw w Polsce pochodzi ze środków publicznych - z budżetu unijnego jak i krajowego. To sprawia, że te fundusze podlegają szczególnej ochronie i muszą być wydatkowane zgodnie z zasadami gospodarności (racjonalności), efektywności i skuteczności oraz w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania dzięki nim jak najlepszych efektów. ARiMR rozdzielając je musi też dbać o to, by wypłacane wsparcie zapewniło realizacje założonych przez beneficjenta celów. Rozpatrywanie wniosków o udzielenie pomocy finansowej i wypłacanie wsparcia przez Agencję jest dokonywane na podstawie przepisów prawa krajowego oraz Unii Europejskiej.
Odnosząc się do niektórych konkretnych zarzutów stawianych przez Unię Owocową, które dotyczą np. tego, że ARiMR nadmiernie kontroluje grupy producentów warzyw i owoców, Agencja uprzejmie wyjaśnia, że zwiększenie kontroli wynika ze zmian przepisów prawa wprowadzonych w 2013 r. oraz z zaleceń sformułowanych przez audytorów Unii Europejskiej oraz audytorów krajowych. Na tej podstawie Agencja została zobligowana do przeprowadzenia szeregu dodatkowych kontroli, dotyczących pomocy finansowej przyznawanej wstępnie uznanym grupom producentów owoców i warzyw. Kontrole służą m.in. ocenie niezbędności inwestycji realizowanych przez grupy producentów oraz racjonalności i zasadności ponoszonych kosztów. W tej ostatniej kwestii chodzi o sprawdzenie, czy ponoszone przez inwestorów koszty wynikają z poziomu cen rynkowych. Te kontrole sprawiły, że w niektórych przypadkach rozliczanie przez Agencję udzielanego wsparcia, musiało zostać przedłużone. Wynikało to np. z konieczności uzupełnienia dokumentacji, a także wyjaśnienia wykrytych nieprawidłowości, których w ramach obsługiwanych wniosków niestety nie brakowało. W wielu przypadkach grupy nie zdołały m.in. udowodnić zasadności i racjonalności poniesionych wydatków, zgłoszonych do zrefinansowania przez ARiMR. W takich wypadkach Agencja niestety zmuszona była do odpowiedniego pomniejszenia wnioskowanej kwoty pomocy, a nawet jej cofnięcia. Nie to jednak było przyświecającym celem działania Agencji i czynności te były wykonywane z prawdziwą przykrością.
Odnosząc się do zarzutu Unii Owocowej, że Polska będzie zmuszona do zwrócenia UE kwoty 5,5 mld zł, w przypadku zakończenia działalności i sprzedaży majątku przez upadłe grupy producentów, ARiMR informuje, że nie ma żadnej wiedzy na ten temat. Nic nam nie wiadomo o jakiejkolwiek korekcie unijnego budżetu z tego powodu. Warto przy tym zwrócić uwagę, że spośród 312 grup producentów, które dotychczas uzyskały pomoc finansową z ARiMR, już 142 grupy uzyskały status uznanej organizacji producentów. Jedynie jedna grupa producentów złożyła do tej pory wniosek o ogłoszenie upadłości likwidacyjnej. Pozostałe grupy prowadzą swoją działalność i realizują tym samym podjęte zobowiązania. Nie łamią więc też m.in. zakazu sprzedawania infrastruktury i sprzętu kupionego z wykorzystaniem pomocy finansowej z ARiMR.
ARiMR musi natomiast niestety zgodzić z zarzutami, że w ubiegłym roku wystąpiły trudności w wydawaniu przez nią decyzji dotyczących programów operacyjnych składanych przez uznane organizacje producentów owoców i warzyw. Wynikało to z przesunięcia terminów na składanie wniosków i ich rozpatrywanie. Składanie programów operacyjnych zostało przesunięte z 15 września 2013 r. na 2 grudnia 2013 r. Natomiast termin do którego Agencja została zobowiązana do wydania przez nią decyzji został przesunięty z 15 grudnia 2013 r. na 20 stycznia 2014 r. Wielu z przedkładających do zatwierdzenia programów operacyjnych złożyło je w Agencji w ostatniej chwili. W tej sytuacji, gdy zachodziła konieczność wprowadzenia uzupełnień lub usunięcia błędów nie zdążyli tego zrobić w terminie. Agencja dysponując nieprawidłowymi, niepełnymi lub niespełniającymi kryteriów przyznania pomocy programami operacyjnymi nie mogła ich zatwierdzić.
Mamy nadzieję, że zaistniała w przeszłości sytuacja się nie powtórzy. W tym roku Agencja przyjmuje wnioski o zatwierdzenie programów operacyjnych składanych przez uznane organizacje producentów owoców i warzyw w "normalnym" terminie, czyli do 15 września br. Następnie do 15 grudnia br. będzie miała, zgodnie z przepisami, trzymiesięczny okres na ich rozpatrzenie, przyjęcie wyjaśnień i uzupełnień jeśli będą konieczne. Czasu więc na przeprowadzenie całego procesu będzie więcej niż w poprzednim roku i tym razem, nie powinno być kłopotów z pozytywna oceną programów operacyjnych, jeśli dokumentacja będzie prawidłowa. Biorąc jednak pod uwagę, zeszłoroczne niedobre doświadczenia, ARiMR prosi o jak najszybsze przedkładanie programów operacyjnych i nie czekanie z tym na ostatnią chwilę.
