Kiến thức cơ bản về Bitcoin
Ở đây, mình chỉ trình bày những kiến thức cơ bản nhất, khái quát nhất về bitcoin (BTC) cho các bạn dễ hiểu. Để tìm hiểu sâu hơn thì các bạn cứ lên google tra là ra hết, có cả hàng ngàn bài viết về BTC trên mạng, chỉ sợ các bạn không có giờ mà tìm hiểu thôi.
Bitcoin có ký hiệu là: BTC, XBT.
Bitcoin là loại tiền điện tử đầu tiên không được tạo ra hay bị kiểm soát bởi một cá nhân hay tổ chức nào cả. (The first decentralized digital currency).
1. Bitcoin dùng để làm gì?
Như tất cả cả loại tiền thông thường. Bitcoin được dùng để mua bán trao đổi hàng hóa, đặc biệt là các giao dịch online.
2. Bitcoin được tạo ra như thế nào?
Bitcoin được tạo ra bằng cách dùng những thuật toán máy tính để giải những bài toán siêu phức tạp. Lời giải của bài toán này sẽ được dùng làm giả thuyết cho bài toán tiếp theo. Bất cứ ai cũng có thể sử dụng sức mạnh máy tính để tham gia giải những bài toán này (miners đào bitcoin).
3. Ai sáng tạo ra Bitcoin?
Bitcoin được đề xuất sử dụng bởi kỹ sư phần mềm Satoshi Nakamoto.
4. Ai in ra Bitcoin?
Không một ai cả, không do ngân hàng, chính phủ, tập thể hay cá nhân nào có thể tùy ý in, tạo ra Bitcoin.
Bitcoin được đào thông qua quá trình giải những thuật toán cực kỳ phức tạp bởi hàng triệu máy tính trên toàn thế giới. Do đó, có thể nói những người sử dụng máy tính là những người tạo ra được bitcon.
Do vậy, bitcoin được tất cả người dùng (all users) cùng quản lý dựa trên sổ cái. Bạn có thể kiểm tra tổng số lượng bitcoin, các giao dịch nếu các bạn muốn và nếu rảnh không có gì làm.
5. Đặc tính cơ bản của Bitcoin?
- Decentralized: không tổ chức nào có thể tùy ý tạo ra, kiểm soát hay ngăn cản việc sử dụng bitcoin. Chính toàn bộ hệ thống internet trên thế giới giám sát và kiểm chứng từng giao dịch Bitcoin.
- Lạm phát gần như bằng Zero: thuật toán bitcoin được chứng minh là chỉ có thể tạo ra tối đa 21 triệu Bitcoin trên toàn thế giới. Trữ lượng bitcoin là có giới hạn (tương tự như vàng).
- Dễ sử dụng: bất cứ ai cũng có thể dễ dàng tạo ví (address) Bitcoin trong vài phút và sử dụng nó để gửi, nhận tiền ngay lập tức.
- Ẩn danh: ví bitcoin không buộc phải liên kết với bất cứ thông tin cá nhân nào. Số lượng ví một người có thể tạo là không giới hạn.
- Minh bạch: chi tiết từng giao dịch trên mạng bitcoins đều được công khai trên internet. Chỉ ra một ví bất kì, ai cũng có thể xem lịch sử giao dịch cũng như số lượng bitcoins ví đó đang nắm giữ. Họ chỉ chưa biết đó có phải là ví của bạn hay không. Và bạn cũng không thể biết ví đó thuộc về ai, nếu như người ta không công khai cho bạn biết.
- Nhanh: bitcoin được gửi và nhận chỉ trong vài chục phút.
- Phí cực nhỏ: phí chưa bao giờ là vấn đề đối với giao dịch trong hệ thống bitcoin.
- Không hoàn lại: một khi bitcoin đã gửi đi, cách duy nhất bạn có thể lấy nó lại là thuyết phục người nhận gửi nó lại cho bạn. (Bạn phải lưu tâm đặc điểm này, rất quan trọng!!!)
6. So sánh Bitcoin với các loại tiền tệ hiện nay:
- Bitcoin có cách hoạt động khác hoàn toàn khác hẳn so với các loại tiền tệ hiện nay.
- Điển hình như sau:
* Nếu như tiền tệ thật thì phải do một đất nước nào đó phát hành, dưới sự quản lý của ngân hàng của nước đó. Còn ở bitcoin thì không có một tổ chức hay chính phủ nào có thể làm được việc đó.
* Nếu như tiền thật bạn có thể cầm nắm, bỏ vô bóp ví này nọ. Bitcoin không giống thế, bitcoin được lưu trữ trên ví bitcoin. Ví này thực ra chỉ là một tài khoản online để truy cập vào bạn cần phải có Internet để truy cập. Ví này cũng có tên gọi khác là Bitcoin Client.
* Do là tiền trên Internet thì nếu Internet mà sập hay gặp gán đoạn ở khu vực của bạn thì khỏi sử dụng bitcoin nhé.
* Ít bị ảnh hưởng giá trị. Do bitcoin không thuộc về 1 đất nước nào đó. Do đó không chịu chi phí về giá trị đồng tiền như mất giá, lạm phát so với tiền thật.
7. Có nên xài Bitcoin?
Mình thấy có nhiều người gọi Bitcoin là “tiền ảo” và hoàn toàn không đồng ý cách gọi này chút nào, bởi vì mình nghĩ cách gọi này rất dễ gây hiểu lầm và phản cảm cho những người chưa biết gì về bitcoin, bởi vì chữ “ảo” nó hàm ý một cái gì đó không có thực, không có giá trị.
Và mình biết không có gì xa sự thật hơn điều này. Tiền ảo là một loại tiền thường thấy được sử dụng trong game, do một công ty game nào đó kiểm soát, cách tạo ra nó và cách nó vận hành hoàn toàn không hề giống với Bitcoin.
Với lại, bạn đã từng thấy ai mua Lamborghini bằng tiền ảo bao giờ chưa? Nếu Bitcoin là tiền ảo thì chẳng lẽ tiệm bán xe Lamborghini đó ngu đến mức dám nhận bitcoin thay cho tiền mặt à? Lamborghini chỉ là một ví dụ trong số hàng chục ngàn ví dụ khác, và con số đó càng ngày càng tăng lên.
Bạn có biết? Chỉ có 8% tài sản tiền bạc trên toàn thế giới này là tiền mặt. 92% còn lại chỉ là những con số trên máy tính? Nói về “tiền ảo” đi.
“Giá trị” luôn là một khái niệm có tính chủ quan (subjective): nó có thể có giá trị đối với người này, nhưng lại không với người khác, nhiều ít khác nhau, tùy thời điểm và địa điểm khác nhau. Đừng quên rằng giá trị của bất cứ thứ gì còn được quyết định bởi quy luật cung cầu.
Chẳng hạn như khi chúng ta mua một món hàng thì chúng ta luôn xem món hàng đó có giá trị hơn số tiền chúng ta sẽ bỏ ra để đổi lấy, nhưng người bán thì ngược lại, họ xem số tiền đó có giá trị hơn món hàng họ bán ra, nếu không có điều kiện này thì sẽ không bao giờ có mua bán và nếu cả hai cùng tình nguyện mua bán thì cả hai sẽ đều cảm thấy lợi.
Bitcoin khác biệt ở chỗ nó không được tạo ra bởi bất cứ một quốc gia hay nhà nước nào, mà được tạo ra từ một mạng lưới kết nối các máy tính khắp thế giới, thuật ngữ trong tiếng Anh gọi là ‘decentralized’ (tính từ): trong đó ‘centralize’ (động từ) là tập trung (vào trung ương), ‘de’ là một tiền tố mang nghĩa ‘tháo gỡ’, ‘phân tách’ (ví dụ như: decay, decline, decode, debug, decrease, deduct, depress), và ‘ed’ biến nó thành tính từ; nên ở đây mình tạm dịch chữ ‘decentralized’ sang tiếng Việt là ‘phi tập trung’.
Tóm lại, Bitcoin là một loại tiền tệ cũng giống như đồng đôla (dollar) hay đồng Việt Nam, đồng Yen, đồng Euro cũng là một loại tiền tệ; bitcoin cho tới giờ phút này có thể được gọi là ĐỒNG TIỀN của Internet, hoặc chúng ta cũng có thể gọi bitcoin là “tiền điện tử” cho nhanh và tiện, thậm chí có thể nói một cách ngắn gọn hơn nữa: “Bitcoin là tiền”.
---------------------------------------------------------------------------------